Anadolu Çoban köpeği güçlü, çevik ve koruyucu bir ırktır. Türkiye’de ve uluslararası alanda Kangal, Sivas Kangalı, Anadolu Çoban, Anatolian Shepherd Dog gibi isimlerle anılmaktadır. Güçlü çalışma içgüdüleri ile korumacı ve sevecen yapıları bu ırkın en belirgin özellikleridir. American Kennel Club Çalışma Grubu’nun da bir üyesi olan Anadolu Çoban köpeği, bilinen en eski evcilleştirilmiş köpek soyundan gelmektedir.
Anadolu Çoban Köpeği (Kangal) Tarihçesi
Anadolu Çoban köpeklerinin anavatanı Türkiye’dir. Kangal ırkının 6.000 yıl önce Anadolu’da ortaya çıktığı ve Anadolu kökenli olduğu düşünülmektedir. Başka bir düşünceye göre de, Türkistan’dan Anadolu topraklarına yapılan göçler sırasında Kangar Türk boyu tarafından bu ırkın getirildiğine inanılmaktadır. Tibet Mastiff ve Roman Mollosian savaş köpekleri ilk ataları olarak öngörülen Kangal köpekleri, kurtlar ve ayılar gibi yırtıcı hayvanlardan korunmak için beslenildiği düşünülen köpeklerdir.
İnsanları korumalarının yanı sıra çiftlik hayvanlarını da korumalarıyla, o dönemde büyük ilgi gördükleri bilinmektedir. Anadolu Çoban köpeği büyüklüğü, kürk tipi ve çeşitli renkleri ile büyük bir coğrafyaya yayılmasında etkili olmuştur. Farklı bölgelerde farklı özellikler kazanmasına rağmen değişmeyen en önemli özellikleri sadakati, dayanıklılığı ve bağımsızlık duygusu olmuştur. Anadolu Çoban köpeği, başlangıçtan itibaren çoban olarak anılmıştır.
1950 yıllarında Amerika’ya tanıtılan Anadolu Çoban köpeği beklenilen ilgiyi alamamıştır. Ancak 1970’li yıllarda Türk Hükümeti tarafından ABD’nin Tarım Bakanlığına sürülerin korunması çalışmaları için hediye edilmiştir. Bu şekilde ırk ilk kez Amerika’ya gönderilerek bütün dünyada tanınan Kangal tarihinin başlangıcı olmuştur. Bu ırk 1970’lerin sonlarında ve 1980’lerin başlarında geniş çapta ilgi duyulan bir köpek olmaya başlamış, Amerika Kangal Çoban Köpeği Kulübü’nün kurulmasını sağlamıştır. American Kennel Club tarafından Çalışma Grubuna kabul edilen Anadolu Çoban, 1996 yılında da AKC tarafından safkan ırk olarak tanındı. 19. Yüzyıla kadar hiçbir Anadolu Çoban köpeği ülke dışına gönderilmemesine rağmen, günümüzde bütün dünyada oldukça popüler olan bir köpek ırkıdır.
Anadolu Çoban Köpeği Kişilik ve Karakter Özellikleri
Anadolu Çoban köpeği diğer evcil hayvanlar da dahil olmak üzere ailesine karşı sessiz, dikkatli, koruyucu ve en sadık köpekler arasında yer alır. Sahibine olan bağlılığı ve duyarlı halleriyle bekçi köpekler arasında yer alması, yabancılara karşı şüphesi ve tanımadığı köpeklere karşı saldırgan olması Kangal özellikleri için karakteristik özelliklerdir.
Yüzlerce yıldır insanları, sürülerini ve evlerini korumak için seçtikleri emsalsiz canlılardan biridir. Fazlasıyla zeki olan Kangallar, olası bir tehlike durumunda yapacakları hamleleri önceden hesaplar ve gelişi güzel saldırmazlar. Ancak gerekmedikçe saldırmaz ve sakinliğini korumaya çalışır. Kangalların eski evcil köpek soylarından geldiği düşünülmesine rağmen, ev ve apartman yaşamına uyum sağlamaları oldukça zordur. Kangal köpeğinin karakter özellikleri ve fiziki özellikleri ile dışarıda özgürce yaşamaya ihtiyaçları vardır. Apartman hayatında yaşamak Anadolu Çoban Köpeği için kesinlikle uygun olmaz. İri yapıları ve hareket etmeye ihtiyaçlarından dolayı açık alanlarda yaşamak onlar için idealdir. Genellikle bağ, bahçe veya sürü sahibi insanlarla görev bilinçleri yüksek olduğundan yaşamaya uygundurlar.
Anadolu Çoban köpeklerini eğitimleri sırasında kısmen zorlanmak mümkündür. Ancak yavru dönemlerinde iyi bir eğitimle ve sosyalleştirme ile göründüğünden de basit bir hal alabilmektedir. Temel itaat eğitimlerinin tamamlanması, özellikle görev bilincinin kazanılmasında oldukça önemlidir. Aksi durumda itaatkar, sakin ve sevecen hallerinin yanında baskın, hırçın ve söz dinlemez hallerini de öne çıkarabilirler. Bu nedenle eğitimlerinde tutarlı olmak ve iplerin kimin elinde olduğunu ona göstermek önemlidir. Erken dönemlerde farklı insanlarla ve farklı ortamlarla tanışmasını sağlayarak; sosyalleşmesini, Kangalların iyi huylarını ortaya çıkarmasını ve olası kötü huylarından arınmasını sağlayabilirsiniz. Yabancı, tanımadığı kişilere karşı yaklaşımı pek arkadaşça değildir. Ancak yaşadıkları alana giren aile yakınlarını bile korumayı kendine görev edinerek onlarla da arkadaş olabilmektedirler. Çocuklarla da oldukça iyi anlaşırlar ancak fiziki özelliklerinden dolayı çocuklara istemeden zarar verebilirler.
Ailesine, sevdiklerine karşı sevecen, uysal ve her zaman onları koruyabilmek için göreve hazır bekçi köpeği olarak aile fertlerinden biridir. Tehlike sezdiği anlarda yüksek sesle havlayarak hem koruma pozisyonuna girer hem de sahiplerine bu durumu haber ederler. Fiziki olarak büyük bir köpek isteyen, evin veya diğer canlıların korunması görevini üstlenmesini bekleyen ve her zaman güvenebileceğiniz sadık bir dostun varlığını hissetmek isteyenler için Kangallar, tercih edilebilecek köpek türlerinin başında gelmektedir.
Anadolu Çoban Köpeği (Kangal) Fiziksel Özellikleri
Güçlü ve dinç yapıdaki kara gövdesi, Anadolu Çoban Köpeğinin heybetli görünmesini sağlar. Gövde yapısı baştan sona kadar kare şeklindedir. Güçlü, kaslı ve oldukça fit görünen göğüs bölgesi, geniş ve yüksektir. Bu bölgenin üst kısmının bombeli olduğu görülür ve saldırırken göğsünü çok iyi kullanır. Kangalların ön bacakları birbirine uygun mesafede ve iyi bir kemik yapısına sahip olmasıyla beraber oldukça kaslıdır. Arka bacakları ise güçlüdür ancak ön bacaklara oranla daha az kaslıdır. Kangal ırkının arka bacaklarında alt baldırın kaslı, güçlü ve birbirine paralel olduğu görülür. Saldırı sırasında arka bacaklarının üzerinde durabilmesini gerektiren bir güce sahiptir.
Sivas Kangalı diye de anılan Anadolu Çoban köpeği ırkının iri kafası, geniş ve yüksek alın yapısına sahiptir. Güçlü, kalın çenesinde iri dişler bulunur. Yanakları kaslı ve kemikleri belirgin bir şekilde görülür. Orta ebatta ve üçgen şeklinde kulaklara sahiptirler. Kulakları genellikle yanaklara doğru eğimi vardır. Bir şeylere dikkat kesildiği anlarda ise kulakları dikleşerek daha üst konumda görünmelerini sağlar. Anadolu Çoban köpeklerinin göz yapısı kafa yapısıyla orantılıdır. Badem şeklindeki iri gözleri, genellikle kehribar ve kahverengi tonlarına sahiptir. Göz kenarlarında karakteristik özellikleri olan siyah renkler bulunmaktadır.
Anadolu Çoban köpeği kısa ve oldukça yoğun olan bir kürke sahiptir ve tüy uzunluğu genellikle 3 ila 7 santimetre arasındadır. Ancak iklim şartlarına göre tüy uzunlukları değişiklik gösterebilmektedir. Farklı renklerde Anadolu Çoban köpeklerini görmek mümkün olsa da, tüm gövdesi genellikle tek renktedir. Yüz bölgesinde ise ağız kısmı, göz kenarları, burun çevresi ve kulakları siyah renktedir. Yüzündeki bu renk tonu köpeğin rengi ne olursa olsun karakteristik bir özellik olarak belirgin bir şekilde öne çıkar.
Anadolu Çoban Köpeğinin Ortak Sağlık Sorunları
Anadolu Çoban Köpeği genel olarak sağlıklı, dayanıklı ve güçlü bir ırktır. Ancak her köpek türünde görülebilecek bazı sağlık sorunlarına yatkındır. Kalça displazisi Kangallarda yaygın olarak görülmez. Anadolu Çoban köpeği mide burulmasına ve osteosarkom gibi kansere yatkınlığı vardır. Kangallarda sıklıkla görülen ve 6 aylıkken ortaya çıkan göz kapaklarının içe doğru kıvrıldığı, ters döndüğü ve cerrahi bir müdahale gerektiren rahatsızlığı için tarama yapılması gerekmektedir. Ulusal Irk Kulübü’nün bu tür için önerdiği sağlık değerlendirmeleri; kalça, dirsek ve göz taramasıdır.
Anadolu Çoban Köpeği İçin Evcil Hayvan Sigortası
Evcil hayvan sigortası, sevimli dostlarımızın karşılaşabileceği sağlık sorunlarının tedavisini kapsayan sigorta türüdür. Acil durumlar da dahil olmak üzere, patili dostunuzun sağlığını güvence altına alabilir yaşamlarını kolaylaştırabilirsiniz.
Peki evcil hayvan sigortası kapsamında neler var?
- Muayene, gereken durumlarda yatarak tedavi ve ameliyat
- Dikiş atılması, serum takılması gibi küçük müdahaleler
- Röntgen, tahlil ve tetkik gibi modern tanı yöntemleri
- Tedavide kullanılan ilaçları poliçe limitleri dahilinde karşılanmaktadır.
Köpeğinizin gelecekteki sağlık risklerini güvence altına almak için en doğru zaman, sağlıklı yavru bir köpek olduğu zamandır. Köpeğiniz hastalandıktan veya bir kaza geçirdikten sonra evcil hayvan sigortası yaptırdığınızda, poliçe başlangıç tarihi öncesine dayanan bir durum olduğu için masraflarınız sigorta şirketi tarafından karşılanmayacaktır. Evcil hayvan sigorta hakkında detaylı bilgi ve teklif almak için 0216 368 45 45 no’lu telefondan bize ulaşabilirsiniz.
Anadolu Çoban Köpeği İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Kangallar kaç yıl yaşar?
Kangalların ortalama yaşam süreleri 10 ile 14 yıl arasında değişmektedir. Kangal bakımı ve kontrollerinin düzenli olarak yapılması, yaşam kalitelerini ve süresini artıracağını unutmayalım.
Kangallar çok tüy döker mi?
Kangallar çok tüy dökmezler. Haftada birkaç kez tarama ve fırçalama, ölü tüylerden arınmasını sağlayarak tüy dökümünü de azaltacaktır. Yoğun tüy döktükleri ilkbahar aylarında tarama ve fırçalama işlemleri haftada en az 3 defa yapılmalıdır.
Kangal Köpeği Nerede Yetişir?
Sivas kangalı, kangal köpeği, kangal çoban köpeği olarak da biline Türk çoban köpeklerinin kökeninin Sivas ili Kangal ilçesinden geldiği düşünülür ancak kangal köpeğine Yozgat, Kayseri, Erzincan ya da Erzurum gibi illerde de rastlamak mümkündür.
Kangal Ne Kadar Büyür?
Yetişkin erkek kangal köpekleri 64 kg’a kadar çıkarken dişiler de ortalama 59 kg civarında olur. Boy olarak ise erkeklerde 81 cm’e ulaşabilirken dişilerde 78 cm civarlarında olabilir. Sivas kangallarının iri köpek türlerinden biri olduğunu ve oldukça büyük boyutlara ulaşabildiği bilgisini de satır aralarına serpelim.
Kangal Köpekler Kaç Ayda Doğurur?
Sivas kangalı çoban köpeğinin gebelik süresi 58 ila 63 gün aralığındadır. Özellikle gebeliğin 5. Ayından itibaren köpeklere ağır görevler vermemekte ve mümkün olduğunca dinlenmelerini sağlamakta yarar vardır.
Sivas Kangalı Evde Büyür mü?
Sivas kangalı, evde bakılan köpek türlerinden biri değildir. İdeal olanı, korunaklı bir köpek kulübesinde bakılmasıdır. Elbette çok geniş bir ev ise bakımı mümkün olabilir ancak söylediğimiz gibi kangal bir ev köpeği değil saha hayvanıdır.
Anadolu Çoban Köpeği Yurtdışına Çıkabilir mi?
Kangal, Akbaş çoban köpeği ya da Kars çoban köpeği gibi ırkların yurt dışına çıkması yasaktır ancak bu türlerin özel izinle yurt dışına götürülebilme imkânı vardır. İzin ve gerekli evraklar tamamlandıktan sonra çoban köpeğini yurt dışına götürmek mümkündür ancak bunun için bazı prosedürlerin de gerçekleştirilmesi gereklidir.
Anadolu Çoban Köpeği Nasıl Anlaşılır?
Bir Sivas kangalını tanımak ve anlamak oldukça kolaydır zira spesifik ve dikkat çekici bir dış görünüşe sahiptir. Anadolu çoban köpeğinin oldukça iri bir kafası vardır. Kemik yapısı iri ve dikkat çekicidir. Kürkü kısa ve pürüzlüdür. Normal köpeklerden çok daha büyük olan ebatı, sert görünümü ve kafası ile hemen fark edilir.
Kangal Ne Yerse Kilo Alır?
Tıpkı her köpek ırkında olduğu gibi kangal köpeklerde de beslenmenin kaliteli bir şekilde yapılması önemlidir. Kangal kaliteli köpek mamalarının yanı sıra et ağırlıklı da beslenebilen bir türdür. Tahıl ve et ağırlıklı beslenmesi kilo artışını sağlayabilir.
Burada önemli olan kangalın fazla kilolu değil sağlıklı olmasıdır. Bu nedenle her bakımdan sağlıklı ve kaliteli mamalarla beslenmeli ve yeterli egzersizi yapmalıdır; şunu unutmamak gerekir ki köpeklerde obezite ciddi bir sağlık sorunudur ve bunun önüne geçmenin tek yolu sağlıklı bir beslenme rutinini benimsemek ve yeterli egzersizi yapmasına olanak sağlamaktır.
Kangal Köpeklerinin Kulakları Neden Kesilir?
Hiçbir canlının hiçbir uzvu, sağlık söz konusu değil ise kesilmemelidir zira bu hayvan haklarına da aykırı bir konudur. Ancak sıkça rastlandığı üzere genellikle kangal köpeklerinin kulakları kesiktir. Bunun nedeni olarak gösterilen sebep; kurdun, kangalı yakalamasını önlemektir. Gerçekliği ve mantığı büyük bir muamma olsa da denilene göre sürüleri korumakla görevli olan kangala bir kurt saldırdığında kulaklarından yakalamasın diye kangalın kulakları kesilir.
Sebebi ne olursa olsun, bir hayvanın uzvunu kesmek ya da ona estetik görünüm amacıyla zarar vermek insanlık dışı bir eylemdir ve hiçbir mantıklı açıklaması yoktur.
Kangal Köpeği Günde Kaç KM Yürür?
Bu sorunun net bir yanıtını vermek doğru bir bilgi akışı sağlamayacaktır zira bu yürüyüş mesafeleri köpeğin yaşına ve mevcut sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Genel olarak yetişkin köpekler için günde bir ya da iki kere 20-30 dakikalık yürüyüşler ideal olabilir ancak bu her köpek için geçerli değildir. Kangal köpeğin uygulaması gereken egzersiz rutini hakkında detaylı bilgiyi veteriner hekiminizden almanız çok daha doğru olacaktır.
Kangallar çocuklarla yalnız kalır mı?
Kangalların ufak çocuklar ve herhangi bir ırktan köpekler ile hiçbir zaman yalnız bırakılmaması önerilmektedir. Kangallar her ne kadar çocuklarla iyi anlaşan köpeklerden olsalar da sahip oldukları güç ve iri vücutları ile istemeden kalıcı zararlar verebilirler.
Kangal köpeği insana saldırır mı?
Kangal köpeği güçlü sezgilere ve güçlü bir vücuda sahip olmasının yanı sıra hızlı ve atiktir. İyi eğitilmiş Kangalların insana saldırması ve ısırma gibi davranışları bulunmamaktadır. Sahiplerini ve yaşadıkları alanı korumayı kendine görev edinmiş Kangal, genel olarak tehlike sezdiklerinde dahi insana saldırmak istemez. Ancak bütün havlamalara ve uyarı hareketlerine rağmen tehlike halen devam ediyorsa, saldıracağı insanı ısırmaz.Tehlikeyi fark ettiklerinde, insanı veya hayvanı hareketlerini kısıtlayarak kontrol etmeye çalışırlar. Kangal çene basıncı, diğer bekçi köpeklere oranla daha fazla olmasından dolayı küçük bir ısırıkta bile çok büyük bir acıya sebep olabilirler.
Kangallar nasıl eğitilir?
Anadolu Çoban köpeklerinin bağımsız ve özgür ruha sahip olmalarından dolayı çok kolay eğitilebilen köpekler arasında yer almadığı bilinmektedir. Erken dönemde eğitimlerinin başlanması ve sosyalleştirilmesi Anadolu Çoban köpeği yavrusu için oldukça önemlidir. Kangal eğitimi temel olarak itaat eğitimi ve tuvalet eğitimi ile başlamalıdır. İtaat eğitimleri bu tür köpekler için zorunluluk teşkil etmektedir. Karakter özelliklerinden dolayı lider ruhlu olan bu ırkı verilen komutlara uyum sağlayacak şekilde eğitebilmek zor olabilmektedir. Bu nedenle erken aşamada itaat eğitimleri kesinlikle tamamlanmalıdır. Eğitimleri sırasında sabırlı ve özverili olmak gerekir. Kangallara asla koruma eğitimi altında saldırı eğitimi verilmemelidir. Aksi durumda içgüdülerine bağlı olarak herkese ve herşeye saldırma eğiliminde olurlar. Eğitimleri sırasında bu cinsin sosyalleştirilmesi de kesinlikle ihtiyaçtır. Erken aşamalarda insanlarla ve diğer canlılarla sosyalleşmesi, iyi huylu ve daha sakin olmasında çok önemlidir. Sabırlı, tutatlı ve taviz vermeden sevecen yöntemlerle ilerleyen eğitimlerin sonucunda başarıyı elde edebilirsiniz.
Kangal nasıl beslenir?
Kangalların yaşına, cinsiyetine ve aktif yapısına göre bir beslenme programı hazırlanmalıdır. Veterinerin onay verdiği yüksek kalitede mamalar ve evde hazırlanmış yiyeceklerle beslenmesi önerilmektedir. Kangalların beslenme şekilleri, gelişim dönemlerine göre farklılık göstermektedir. Kangal yavrusu için hazırlanan uygun porsiyonlar yetişkinlik dönemlerinde iki veya üç katına çıkarılmalıdır. Yetişkinlik dönemlerinde belirli bir rutine bağlanması gereken beslenme süreleri ile porsiyon miktarının değişiklik göstermemesi Anadolu Çoban köpekleri için oldukça önemlidir. Aktivite seviyesinin artışına bağlı olarak günlük porsiyonlarda artış yapılması da gerekmektedir. Kangalları beslenmede yapılan yanlışlıklar içerisinde bulunan kemik ile besleme, bu tür köpeklere düşünüldüğünden çok daha fazla zarar verebilmektedir. Köpeğinize vereceğiniz sivri kemikler, sindirim sistemine zarar vererek iç kanamaya yol açabilir.